Fixeer de fixatie...

In de Nederlandse gezondheidszorg is de laatste tijd het nodige gaande geweest rondom de de wet Bijzondere Opname Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ). Op 25 mei 2007 is het rapport van de derde evaluatie van de wet gepubliceerd en daaruit bleek dat de wet ondanks aanpassingen naar aanleiding van eerdere evaluaties niet de gewenste effecten had. Op 12 februari 2008 heeft de Eerste Kamer ingestemd met een wijziging in de wet. Het gaat hierbij o.a. om de mogelijkheid tot gedwongen opname. Maar daar wilde ik het niet over hebben.

Over sterftegevallen als gevolg van fixatie, dat ook onder de wet BOPZ valt, wel. Het AD brengt op 14 mei jl. een artikel uit over twee sterfgevallen die toe te schrijven zijn aan het (foutief?) gebruik van fixatiemiddelen. Na een operatie zijn de slachtoffers gefixeerd, met goedkeuring van de familie. Helaas werd hen dit beiden kort na elkaar noodlottig.

Het LEVV biedt in op hun website de SOTA studie aan. Hierin is in hoofdstuk 4 een literatuurstudie te vinden naar fixatuemiddelen, waaruit blijkt dat er volgens de SOTA onderzoekers geen evidence base bestaat voor fixatiemiddelen, als het gaat om vergroting van de veiligheid van de patiënten.

In het Tijdschrift voor verpleeghuisgeneeskunde kunnen we online over een beschrijvend onderzoek lezen in 'Vrijheidsbeperkende interventies; een inventarisatie onder verzorgenden'. Hierin wordt beschreven hoevaak verzorgenden in verpleeg- en verzorgingshuizen in aanraking komen met vrijheidsbeperkende middelen (waaronder fixatie valt), welke interventies zij als vrijheidsbeperkend zien, wat zij als redenen hiertoe zien en of ze bekend zijn met de BOPZ. Er zijn hierbij siginificante verschillen tussen de verpleeg- en verzorgingshuisverzorgenden gevonden, waaronder het toepassen van vrijheidsbeperking. Niet alle uitkomsten zijn geruststellend...

Dat middelen en maatregelen niet altijd nodig zijn valt te lezen in: Het Non-fixatiebeleid, Zorggroep Almere, Polderburen. Bij de zorggroep heeft een zes maanden durend onderzoek naar de gevolgen van een non-fixatie beleid op een PG afdeling plaatsgevonden;

• Bewoners vielen vaker dan uit de literatuur verwacht kan worden ( 135x per half jaar tegenover gemiddeld 100 keer volgens de literatuur).
• De frequente vallers liepen daarbij geen ernstig letsel op
• De bewoners die de ander valincidenten veroorzaakten vielen slechts een enkele keer
• Ernstig letsel kwam veel minder vaak voor dan op basis van de literatuur verwacht mag worden: namelijk 1 geval op 135 valincidenten i.p.v. 3-12 botbreuken (volgens de cijfers uit de literatuur bij 135 valincidenten).
• De gebruikersgroepen zijn erg tevreden over het non-fixatie beleid.
  

bronnen:

http://www.minvws.nl/dossiers/bopz/default.asp

http://www.minvws.nl/images/ra-bopz_tcm19-147653.pdf

Geenen van R (2008): Vastgebonden patiënten dood. Algemeen Dagblad 14 mei 2007 (http://www.ad.nl/binnenland/2291710/Vastgebonden_patinten_dood.html)

Jongerden, I., Heijnen-Kaales, Y. (2003) State-of-the-Art Studie Verpleging en Verzorging. LEVV, Utrecht (http://www.levv.nl/index.php?id=488)

Het Non-fixatiebeleid, Zorggroep Almere, Polderburen. Zorgvoorbeter.nl 25 maart 2006 (http://www.zorgvoorbeter.nl/onderwerpen/over/valpreventie/voorbeelden/het-non-fixatiebeleid-zorggroep-almere-polderburen/)

Veer de AJE, Francke AL, Kruif de A: (2007): 'Vrijheidsbeperkende interventies; een inventarisatie onder verzorgenden. Tijdschrift voor verpleeghuisgeneeskunde vol 32. nr. 1 2007 (http://www.nivel.nl/pdf/pvv256.artikelverpleeghuisgeneeskunde.pdf)